Bazen anneler çocukları için aşırı endişeli olurlar. Öyle ki dışarıya arkadaşları ile oynamaya gitmek istediği zaman bile gitmesin evde oynasın ister. Anneye göre dışarıda birçok tehlike vardır ve onun amacı ise çocuğunu tehlikeden korumaktır elbet. Ya da çocuk parkta koşup oynamak isterken anne koşmasından rahatsız olur. Çocuğun düşmesini bir yerini incitmesini istemez. İşte çocuğu deneyimden mahrum bırakıp çocuğun hayatıyla bütünleşen annelere “Yutan Anne” diyoruz.
Çocuğun hayatına sürekli müdahale etmek, kaygıyla yaklaşmak çocuğun özgüvenini etkiler, kendine olan güveni azalır, her yapması gereken işte annesine ihtiyaç duyar, kırılgan bir çocuk haline gelir. Büyüdüğünde ise bu duruma daha öfkeli yaklaşabilir. Tedbirli olmak ve kısıtlamak arasındaki ince çizgi bu noktada çok önemlidir. Çocuk dışarı çıkmak istiyorsa izin verdikten sonra ara ara onu kontrol edip, nasıl olduğuna bakmak tedbirdir. Çocuk parkta koşarak oynamak istiyorsa “Koşarken dikkatli ol, etrafına iyi bak.” demek çocuğun tedbiri alması için bir uyarıdır. Eğer düşerse canının acıdığını farkedecek, üzülecek belki ağlayacak. Sonucunda ise koşmak istiyorsa gerçekten dikkatli olması gerektiğini yoksa yine düşebileceğini öğrenmiş olacak. Bu şekilde çocuklar hayatı düşe kalka öğrenmelidir.
Çocuğun gelişiminde olumsuz olayların, olumsuz duyguların olmasını istemeyen anneler çocuğu gelecekteki olaylara hazırlayamazlar. Çocuk da gittikçe anneye bağımlı hale gelir ve onun için, annesinin olmadığı herhangi bir ortam çok tehlikeli olur. Bu çocuklar büyüdükleri zaman sosyal hayatın akışına adapte olamazlar. Okul gezisi varsa çocuk anne olmadan gitmek istemez, arkadaşları dışarı çıkmayı teklif ettiğinde ise evde kalmayı tercih eder. Çünkü sadece ev, annesinin olduğu ortam onun için güvenlidir. Bu durumda çocuk hem sosyal ilişki kurmakta zorlanır hem de yaşadığı bu güvensizlik duygusunu anlamlandıramaz. Oysa ki çocuğun normal gelişiminde çocuk acıyı, üzüntüyü, korkuyu, utanmayı bilmelidir ki bununla başa çıkabilsin.
Olumsuz duygu ve olayları deneyimleyip bununla ilgili nasıl başa çıkacağının yollarını aramayı öğrenmelidir. Böylece daha özgüvenli ve farkındalığı yüksek çocuklar yetiştirebiliriz.
Çocuk ve Ergen Psikolog Esra Kamacı – Bursa